Mỗi khu vực trên thế giới có một cách riêng để thưởng thức cà phê, Có những phương pháp trở thành đặc trưng của một quốc qia, một nền văn hóa, Như Espresso hay ấm Moka của người Ý, Không xa xôi là Phin cà phê của người Việt. Khi mà hầu hết các phương pháp từ đơn giản nhất như đun sôi, đến lọc, hay phức tạp hơn là sử dụng áp suất như Siphon hay Moka pot đều thu lấy cà phê, bỏ đi phần bã. Thì tại một phần còn lại của thế giới – Thổ Nhĩ Kì, vẫn duy trì một trong những phương pháp cổ xưa nhất, đun cà phê, rồi dùng ngay mà không cần lọc.
Vị trí văn hóa cà phê Thổ Nhĩ Kỳ
Một thành ngữ của Thổ Nhĩ Kỳ cho thấy sự phổ biến của cà phê trong nền văn hóa của quốc gia trung đông này. Từ những ngày của đế chế Ottoman đến nay, cà phê đã đóng một vai trò quan trọng trong lối sống và văn hoá Thổ Nhĩ Kỳ. Việc phục vụ và uống cà phê đã có một ảnh hưởng sâu sắc đến tục lệ, phong tục tập quán, liên quan đến chính trị, xã hội, cầu nguyện, và truyền thống hiếu khách qua nhiều thế kỷ. Mặc dù nhiều nghi lễ với cà phê không đả không còn phổ biến trong xã hội ngày nay, cà phê vẫn là một phần không thể tách rời của văn hoá Thổ Nhĩ Kỳ.
Những quán cà phê truyền thống ở Thổ Nhĩ Kỳ
Cà phê từ lịch sử đến thời đương đại…
Một số tài liệu ghi nhận rằng, cà phê Lần đầu tiên được đưa đến Istanbul – Thủ phủ văn hóa, kinh tế của Thổ Nhĩ Kỳ vào năm 1555 bởi hai thương nhân Syria. Vào giữa thế kỷ 17, cà phê Thổ Nhĩ Kỳ trở thành một phần của ghi lễ, phong tục từ toán án đến hôn nhân. Những người phụ nữ thời này được dạy về kỹ thuật chuẩn bị cà phê Thổ Nhĩ Kỳ. Những người chồng tương lai sẽ đánh giá người phụ nữ dựa trên hương vị cà phê pha bởi cô ấy.
Đối với cả nam giới và phụ nữ, cà phê là sợi dây tương tác chính trị và xã hội. Trong suốt thời kỳ Ottoman, phụ nữ đã nói chuyện với nhau bằng cà phê và đồ ngọt. Đàn ông hòa nhập xã hội trong các quán cà phê. Ngày nay, các quán cà phê Thổ Nhĩ Kỳ tiếp tục vai trò xã hội như là một nơi gặp gỡ cho cư dân và du khách đến thăm. Istanbul với nhiều quán cà phê mới mẻ và thú vị, là nơi bạn bè, gia đình gặp nhau chia sẻ về những chuyện trong ngày cùng một tách cà phê Thổ Nhĩ Kỳ truyền thống.
Cà phê được sử dụng như một bài kiểm tra tính cách chú rễ trong các đám cưới ở đất nước này
Phương pháp pha chế cà phê Thổ Nhĩ Kỳ
Cà phê Thổ Nhĩ Kỳ được chế biến bằng cách đun sôi các hạt cà phê đã được nghiền rất mịn – Một yếu tố quan trọng và cần nhấn mạnh, “Cà phê được nghiền mịn hơn bất kì phương pháp nào khác trên thế giới”. Sau đó cà phê được đun sôi trong một dụng cụ đặc trưng tên là Ibrik (hay cezve) – Đây là điểm mấu chốt thứ hai – “Cà phê Thổ Nhĩ Kỳ, nó nhất định phải được đun trong dụng cụ (TNK) Ibrik, Yếu tố thứ quan trọng thứ ba – “Sự đun sôi được thực hiện càng chậm càng tốt”, không để cho cà phê rơi vào trạng thái sôi sục.
Khi hỗn hợp cà phê sôi nhẹ lần đầu, khoảng một phần ba cà phê được ra chén, sau đó hai phần ba còn lại được đưa trở lại lò. Sau khi cà phê sủi bọt lần thứ hai, quá trình này hoàn thành và rót phần còn lại vào tách cà phê.
Phương pháp pha cà phê của người Thổ Nhĩ Kỳ
Cà phê xay cực nhỏ
Với bất kỳ phương pháp pha chế nào, thì kích thước hạt cà phê cũng đóng vai trò quan trọng, Điều này càng chính xác hơn trong trường hợp của phê Thổ Nhĩ Kỳ, bởi kích thước nghiền rất nhỏ. Hạt cà phê được nghiền nhỏ hơn cả cà phê Espresso, hay Moka pot và nhỏ hơn rất nhiều so với cà phê dùng cho bình French press, Cà phê xay được xay đến mức mịn như bột. Điều này giúp thời gian trích ly rất nhanh, cà phê mau chóng “nhả” hết hương vị . đồng thời cũng tạo ra nhiều “phù du” hòa tan trong cốc, Một nét đặc trưng của cà phê Thổ Nhĩ Kỳ
Để xay cà phê đến mức độ này, người Thổ Nhĩ Kỳ sử dụng một dụng cụ thủ công, một cối xay tay truyền thống, mặc dù khá tốn công sức nhưng với nét thiết kế độc đáo dụng cụ này vẫn được ưa chuộng đến ngày nay.
Ibrik (Cezve) – Ấm cà phê của Thổ Nhĩ Kỳ
Ibrik còn được gọi Crezve, được làm bằng đồng, với tay cầm bằng gỗ, mỗi Ibrik được đúc bởi các thợ thủ côngThổ Nhĩ Kỳ. Điều đặc biệt về những ibriks là thành ấm khá dày. Giúp duy trì nhiệt độ ổn trong khi pha, và rất bền theo thời gian. Thiết kế của Ibicks cũng rất khác lạ và có phần giống với một bình Chemex với thắt eo ở giữa bình, giúp giữ lại một lượng cặn cà phê.
Giữ đúng nhiệt độ
Như đả đề cập cà phê Thổ Nhĩ Kỳ được ủ ở nhiệt độ thấp, khoảng 70oC và không bao giờ để sôi sục trên bếp, Mục tiêu là để cà phê không bị cháy, các hợp chất hơp dễ bay hơi không thất thoát quá nhiều đồng thời cùng với quá trình khuấy sẽ tạo nên lớp bọt cà phê hấp dẫn hơn.