Trái cà phê là yếu tố quan trọng quyết định chất lượng hạt và hương vị của ly cà phê. Từ giai đoạn phát triển, thu hoạch đến chế biến, mỗi công đoạn đều có ảnh hưởng trực tiếp đến thành phẩm cuối cùng. Bên cạnh sản xuất hạt cà phê, trái cà phê còn được tận dụng để làm trà cascara, phân bón hữu cơ, góp phần gia tăng giá trị kinh tế và bảo vệ môi trường. Cùng Vinbarista khám phá chi tiết hơn qua bài viết sau đây bạn nhé!
Trái cà phê là yếu tố quan trọng quyết định chất lượng hạt và hương vị của ly cà phê. Từ giai đoạn phát triển, thu hoạch đến chế biến, mỗi công đoạn đều có ảnh hưởng trực tiếp đến thành phẩm cuối cùng. Bên cạnh sản xuất hạt cà phê, trái cà phê còn được tận dụng để làm trà cascara, phân bón hữu cơ, góp phần gia tăng giá trị kinh tế và bảo vệ môi trường. Cùng Vinbarista khám phá chi tiết hơn qua bài viết sau đây bạn nhé!
>> Đọc thêm:
Đặc điểm trái cà phê
Trái cà phê, hay còn gọi là quả cà phê, có hình dạng nhỏ, thường có kích thước từ 10-15mm tùy theo giống. Khi còn non, quả có màu xanh lục, dần chuyển sang màu vàng, rồi đỏ thẫm khi chín hoàn toàn.
Mỗi trái cà phê thường chứa hai hạt cà phê bên trong, được bao bọc bởi một lớp vỏ ngoài (vỏ quả), lớp thịt (cùi thịt), lớp vỏ trấu (vỏ thóc), và lớp vỏ lụa. Ở một số trường hợp đặc biệt, trái cà phê chỉ có một hạt duy nhất, được gọi là cà phê peaberry (cà phê culi).
Hàm lượng đường và axit trong trái cà phê có vai trò quan trọng trong việc quyết định hương vị của hạt sau khi chế biến. Các yếu tố như điều kiện khí hậu, độ cao, thổ nhưỡng cũng ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng và đặc tính của trái cà phê.
Trái cà phê thay đổi màu sắc qua từng giai đoạn (Nguồn: Internet)
Quá trình phát triển của trái cà phê
Trái cà phê trải qua nhiều giai đoạn phát triển trước khi đạt độ chín hoàn hảo để thu hoạch:
-
Ra hoa: Cây cà phê nở hoa trắng, có hương thơm dịu nhẹ, kéo dài trong khoảng 2-3 ngày.
-
Hình thành quả non: Sau khi thụ phấn, hoa héo dần và phát triển thành quả non màu xanh.
-
Tăng trưởng và tích lũy dinh dưỡng: Trái cà phê phát triển về kích thước, trong giai đoạn này, hạt cà phê bên trong dần hình thành và tích lũy các hợp chất quan trọng như đường và axit.
-
Chín hoàn toàn: Khi đạt độ chín, trái cà phê chuyển sang màu đỏ hoặc vàng tùy giống, vỏ mềm hơn, lượng đường trong quả đạt mức tối đa. Đây là thời điểm lý tưởng để thu hoạch nhằm đảm bảo chất lượng hạt.
Trái cà phê phát triển qua nhiều giai đoạn khác nhau (Nguồn: Internet)
Thu hoạch trái cà phê
Thời điểm thu hoạch
Thời điểm thu hoạch cà phê phụ thuộc vào giống cà phê và vùng trồng:
-
Cà phê Arabica: Thường được thu hoạch từ tháng 10 đến tháng 1 tại Việt Nam, khi trái chín đỏ và đạt độ đường tối ưu.
-
Cà phê Robusta: Có chu kỳ thu hoạch muộn hơn, thường từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau.
Thu hoạch đúng thời điểm giúp tối ưu hóa chất lượng hạt, tránh tình trạng cà phê còn xanh hoặc bị quá chín, ảnh hưởng đến hương vị khi chế biến.
Phương pháp thu hoạch
-
Hái lựa (Hand Picking): Đây là phương pháp thủ công, chọn lọc từng trái chín trên cây, giúp thu được trái cà phê có chất lượng đồng đều, hạn chế lẫn hạt xanh. Tuy nhiên, hái lựa thường tốn nhiều công sức, chỉ phù hợp với cà phê chất lượng cao như Arabica.
-
Tuốt cành (Strip Picking): Phương pháp này thu hoạch bằng cách tuốt toàn bộ trái trên cành, bao gồm cả quả chín và xanh. Tuốt cành mang lại hiệu quả nhanh nhưng cần sàng lọc lại sau thu hoạch để loại bỏ quả chưa đạt chất lượng.
-
Sử dụng máy hái cà phê: Máy hái rung lắc làm rơi trái chín xuống, giúp tiết kiệm thời gian và công sức, chủ yếu được áp dụng tại các trang trại lớn.
Trái cà phê có thể thu hoạch bằng nhiều phương pháp khác nhau (Nguồn: Internet)
Những phương pháp chế biến trái cà phê thành hạt cà phê
Sau khi thu hoạch, trái cà phê được xử lý để tách lấy hạt. Quá trình này ảnh hưởng lớn đến hương vị cà phê thành phẩm. Dưới đây là ba phương pháp chế biến phổ biến:
Phương pháp chế biến ướt (Wet Processing)
Trái cà phê sau khi thu hoạch được đưa vào bể nước để loại bỏ quả xanh, lép. Tiếp theo, lớp vỏ và phần thịt quả được tách ra bằng máy xát vỏ. Hạt cà phê còn dính chất nhầy (mucilage) sẽ được lên men từ 12-48 giờ để loại bỏ phần này. Sau đó, hạt được rửa sạch, phơi hoặc sấy khô đến độ ẩm 10-12%.
-
Ưu điểm: Hương vị sạch, sáng, chua thanh, ít tạp chất.
-
Nhược điểm: Tốn nhiều nước, yêu cầu kỹ thuật cao.
Phương pháp chế biến khô (Natural Processing)
Trái cà phê chín được trải ra sân phơi hoặc máy sấy nguyên quả từ 2-4 tuần. Sau khi đạt độ khô tiêu chuẩn (độ ẩm 10-12%), hạt cà phê được tách vỏ bằng máy xay xát.
-
Ưu điểm: Giữ nguyên vị ngọt tự nhiên, tạo hương trái cây đặc trưng.
-
Nhược điểm: Dễ lên men quá mức nếu không kiểm soát tốt quá trình phơi.
Phương pháp chế biến Honey (Honey Processing)
Trái cà phê được tách vỏ nhưng giữ lại một phần chất nhầy (mucilage) trên hạt. Hạt được phơi khô từ 10-20 ngày, trong quá trình này, chất nhầy lên men tạo ra hương vị đặc trưng. Dựa vào lượng chất nhầy giữ lại, phương pháp này có các biến thể như: Yellow Honey (giữ lại ít chất nhầy), Red Honey (giữ lại lượng trung bình), Black Honey (giữ lại nhiều nhất, tạo vị ngọt đậm đà).
Chế biến hạt cà phê sau khi thu hoạch (Nguồn: Internet)
Trái cà phê ảnh hưởng đến chất lượng hạt cà phê như thế nào?
Chất lượng hạt cà phê không chỉ phụ thuộc vào giống cây mà còn chịu tác động bởi nhiều yếu tố liên quan đến trái cà phê. Những yếu tố quan trọng gồm:
Độ chín của trái cà phê
Trái cà phê đạt độ chín hoàn hảo khi có màu đỏ hoặc vàng tùy giống. Nếu hái quá sớm, hạt cà phê sẽ có vị chát, thiếu vị ngọt và hậu vị cân bằng. Nếu để chín quá mức, trái dễ lên men, làm hạt mất đi sự tinh khiết và có thể phát triển mùi không mong muốn.
Môi trường trồng cà phê
-
Khí hậu: Cà phê trồng ở vùng khí hậu mát mẻ, nhiệt độ từ 18-24 độ C (đối với Arabica) hoặc 22-26 độ C (đối với Robusta) cho hạt chất lượng tốt hơn.
-
Thổ nhưỡng: Đất giàu dinh dưỡng, có khả năng thoát nước tốt giúp cây phát triển khỏe mạnh, tích lũy hương vị phong phú trong hạt.
-
Độ cao:
-
Arabica phát triển tốt ở độ cao 1.000-2.000m, tạo ra hạt có độ chua thanh và hậu vị phức tạp.
-
Robusta thích hợp với độ cao thấp hơn (dưới 1.000m), cho hương vị đậm đà và hàm lượng caffeine cao hơn.
Phương pháp thu hoạch
-
Hái lựa (Hand Picking): Chọn từng trái chín giúp hạt đồng đều, hạn chế lẫn quả xanh.
-
Tuốt cành (Strip Picking): Dễ lẫn hạt xanh, ảnh hưởng đến hương vị.
-
Dùng máy hái: Tốc độ nhanh nhưng khó kiểm soát chất lượng trái thu hoạch.
Phương pháp chế biến
-
Chế biến ướt: Giữ được độ tinh khiết, vị sáng, hậu vị trong trẻo.
-
Chế biến khô: Hương vị đậm đà, giữ lại vị ngọt tự nhiên nhưng dễ bị ảnh hưởng bởi thời tiết.
-
Chế biến honey: Cân bằng giữa độ ngọt và độ chua, tạo ra hương vị phong phú.
Nhìn chung, trái cà phê có chất lượng tốt khi được thu hoạch đúng độ chín, từ vùng đất phù hợp và được chế biến đúng phương pháp.
Trái cà phê ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng hạt cà phê (Nguồn: Internet)
Những ứng dụng khác của trái cà phê
Không chỉ dùng để sản xuất hạt cà phê, trái cà phê còn có nhiều ứng dụng hữu ích khác như:
-
Trà Cascara từ vỏ cà phê: Cascara là trà được làm từ vỏ và thịt của trái cà phê sau khi tách hạt. Thành phần chứa nhiều chất chống oxy hóa, vitamin và khoáng chất. Hương vị nhẹ nhàng, có vị ngọt tự nhiên và chút chua thanh như trà hoa quả. có thể dùng nóng hoặc pha lạnh, kết hợp với quế, mật ong để tăng hương vị.
-
Phân bón hữu cơ từ vỏ cà phê: Vỏ quả cà phê sau khi chế biến có thể được ủ làm phân hữu cơ, giúp cải thiện độ màu mỡ của đất. Phân bón từ vỏ cà phê giàu nitơ, kali, giúp cây trồng phát triển tốt hơn. Ngoài ra, bã cà phê cũng được tận dụng làm phân bón hoặc nguyên liệu trồng nấm. Việc tái sử dụng trái cà phê không giúp giảm tình trạng lãng phí, đồng thời mang lại giá trị kinh tế và bảo vệ môi trường.
Trà Cascara thơm ngon được làm từ vỏ cà phê (Nguồn: Internet)
Câu hỏi thường gặp
Dưới đây là phần giải đáp một số câu hỏi thường gặp liên quan đến trái cà phê:
Trái cà phê có thể ăn được không?
Trái cà phê có thể ăn được. Trái chín có vị ngọt nhẹ, hương thơm đặc trưng. Tuy nhiên, phần cùi thịt rất mỏng và thường không được ăn trực tiếp mà chủ yếu dùng để làm trà cascara hoặc chế biến sản phẩm khác.
Trái cà phê mất bao lâu để chín?
Tùy vào giống cà phê và điều kiện môi trường, thời gian từ khi ra hoa đến khi trái chín thường kéo dài từ 6 đến 9 tháng.
Quá trình phát triển của trái cà phê chịu ảnh hưởng bởi thời tiết, lượng mưa và nhiệt độ trong từng giai đoạn sinh trưởng.
Thời gian từ khi ra hoa đến khi trái chín thường kéo dài từ 6 đến 9 tháng (Nguồn: Internet)
Trái cà phê đóng vai trò quan trọng trong ngành cà phê, từ việc tạo ra hạt chất lượng đến các ứng dụng khác trong sản xuất. Hiểu rõ đặc điểm, quy trình thu hoạch và phương pháp chế biến sẽ giúp tối ưu chất lượng cà phê và khai thác hiệu quả các giá trị từ loại quả này. Đừng quên theo dõi blog Vinbarista mỗi ngày để cập nhật thêm nhiều bài viết hay về thế giới cà phê bạn nhé!
Ngoài ra, nếu bạn đang tìm kiếm địa chỉ mua cà phê Carraro sạch thơm ngon và chất lượng, hãy tham khảo ngay Vinbarista - trang thương mại điện tử chính thức thuộc Cubes Asia. Vinbarista chuyên cung cấp sản phẩm cà phê hạt nguyên chất, thơm ngon chuẩn Ý đến từ những thương hiệu nổi tiếng hàng đầu. Đặc biệt, chúng tôi đang áp dụng ưu đãi hấp dẫn lên đến 10% cho khách hàng thành viên.
Ngoài ra, Vinbarista còn tự hào là nhà nhập khẩu máy pha cà phê chuyên nghiệp và cung cấp giải pháp toàn diện về cà phê. Hầu hết các dòng máy pha cà phê tự động, máy xay cà phê, máy xay cà phê gia đình, dụng cụ barista, tủ bánh trưng bày,... đến từ nhiều thương hiệu nổi tiếng thế giới như Victoria Arduino, Nuova Simonelli, Melitta, Solis, Vitamix,... đều được cung cấp đầy đủ. Vậy nên, Vinbarista tự hào đáp ứng được mọi nhu cầu từ pha chế tại nhà hoặc mở quán cà phê của quý khách hàng. Khi mua sắm tại Vinbarista, bạn cũng sẽ được tư vấn tận tâm, rõ ràng để đảm bảo lựa chọn được sản phẩm phù hợp và ưng ý nhất.
Thông tin liên hệ:
VINBARISTA - ALL YOUR COFFEE NEEDS
Trang thương mại điện tử thuộc Cubes Asia
- Tư vấn mua hàng: 0909 244 388
- Fanpage: Vinbarista - máy pha cafe & cafe
- Website: https://vinbarista.com/
Địa chỉ cửa hàng:
